Trafik denetimi konusunda da en büyük sorumluluk emniyet güçlerinin trafik bölümünde. Yani diğer adıyla trafik polislerinde. Bunu jandarmanın ve belediyelerin kendi bünyelerinde oluşturdukları trafik birimleri takip etmekte. Yine de bunlar da bir yere kadar etkili olabilmekte. İşte tam da bu noktada devreye fahri trafik müfettişleri giriyor. Ülkemizde 16 yıldır uygulanan bu sistemin bir aralar kaldırılması gündeme geldiyse de faydaları düşünüldüğünde bu karadan vazgeçildi. 25-30 bin arasında fahri trafik müfettişi ülkemizde görev yapmakta. Şimdi gelelim asıl konumuza. Fahri trafik müfettişi olmak için gereken şartlar neler, bunlardan bahsedelim.

Öncelikle fahri trafik müfettişlerinin bağlı oldukları yer Emniyet Genel Müdürlüğü'ne bağlı Trafik Hizmetleri Başkanlığı'dır. Fahri trafik müfettişleri maaş almazlar. Tamamıyla gönüllük esasına dayalı bir uygulamadır. Fahri trafik müfettişi olmak isteyenlerde: TC vatandaşı olmaktan başlayan ve trafik ceza puanı problemi olmayan, pek çok hukuka aykırı fiili işlememiş olmakla devam eden pek çok şart aranıyor.

Ancak bunlar da tek başına yeterli değil. Öncelikle bu şartlara sahip olanlar iki tane vesikalık fotoğrafla birlikte, sürücü belgeleri, öğrenim durumlarını gösteren belgeleri, sabıka ve ikametgah kaydı belgelerini de alarak ikamet ettikleri ilin valiliklerinde bulunan ilgili birime müracaat etmeleri gerekiyor. Burada Trafik Hizmetleri Başkanlığınca yapılacak değerlendirme sonucu fahri müfettiş olunabiliyor. Peki, fahri trafik müfettişleri ne yapar, görev ve sorumlulukları nelerdir?

Aslında fahri trafik müfettişleri trafik denetiminde görevli devlet görevlilerinin yani polis, trafik jandarma veya zabıtasının yetki ve sorumluluklarının birçoğuna sahipler. Mesela bir trafik fahri müfettişi trafiği aksatacak veya tehlikeye sokacak şekilde şerit değiştirmek, gidişe ayrılan en soldaki şeridi sürekli işgal etmek, vb sayısız konuda ceza kesme yetkisine sahip. Ancak trafik fahri müfettişleri sadece motorlu/motorsuz plakalı araçlara ceza kesebiliyor. Yani yayaların yaptığı kural ihlallerinde ceza yetkisine sahip değiller.

Süreç Nasıl İşliyor?

Hatayı tespit eden müfettiş kendisine verilmiş olan ceza makbuzunu uygun bir şekilde ve hatanın ayrıntılarının yer aldığı bir tutanakla beraber emniyet güçlerinin trafik şubesine ulaştırıyor. Burada yapılan inceleme neticesinde asli ceza makbuzu düzenlenerek aracın ruhsat sahibine gönderiliyor. Aynı anda maliyeye de gönderilen ceza makbuzu plaka sahibine borç olarak kaydediliyor.