1978 yılında İngiltere’de ilk tüp bebeğin dünyaya gelmesinden bu yana, binlerce çift yıllar içinde çok daha başarılı sonuçlar vermeye başlayan bu yöntem sayesinde çocuk sahibi olmanın mutluluğunu yaşadı. Anne adayından alınan yumurtaların, laboratuvar ortamında babadan alınan spermlerle döllendirilip anne rahmine yerleştirilmesi olarak ifade edilen tüp bebek yönteminde başarı oranları, değiştirilebilen ve değiştirilemeyen birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkıyor. Acıbadem Kayseri Hastanesi Tüp Bebek Merkezi Sorumlusu, Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Dr. Turgut Aydın, tüp bebekte başarıyı artıran yöntemleri anlattı.



Uygun yumurtlama protokolü

Tüp bebek tedavisi gören kadının yumurtlama rezervine uygun ilaçların seçilmesi ve bunların ne kadar süreyle kullanılacağının doğru olarak belirlenmesi yani kişiye özel protokol yapılması tüp bebek tedavisinde başarıyı etkiliyor.


Kaliteli sperm seçimi

Özellikle menisinde sperm hücresi olmayan erkeklerde sperm elde etmek için kullanılan TESE veya TESA gibi klasik işlemlerde sperm bulma şansı yüzde 30-40 civarında iken, mikroskop eşliğinde yapılan Mikro TESE’de bu oran yüzde 60-70’e yükseliyor. Bu yöntemde mikroskop altında daha geniş sperm kanalları tespit ediliyor, bunlar alınıyor ve sperm araştırılıyor. İşlem sayesinde, normal doku almaya göre hem testis daha az hasar alıyor hem de hastanın ağrı ve kanama riski azalıyor.


Kaliteli embriyo taraması

Laboratuvar ortamında döllenen embriyolar üç veya beş gün boyunca inkubatör olarak adlandırılan, 37 dereceye ayarlı, belli oranlarda oksijen, karbondioksit ile azot karışımı bulunan ve uygun nemlendirilmiş dolaplarda tutuluyor. Önceki yıllarda inkubatörün kapağı her gün içindeki embriyo sayısı kadar açılıyordu. Böylece içerideki basınç, sıcaklık ve hava dengesi etkileniyordu. Yeni sistemde ise her inkubatörün tek gözü bulunuyor ve günde bir kez açılıyor. Bu da embriyoların daha kaliteli oluşmasını sağlıyor.


Gebelik aşısı

Birkaç aydır uygulanmaya başlanan bu yöntemde transferden yaklaşık yarım saat önce rahim içine gebelik hormonu olan Beta HCG veriliyor ve böylece embriyonun rahim içine tutunma oranı yükseltiliyor.


5. gün transferi (Blastokist)

Tüp bebek tedavisinde embriyo oluşumunu takip eden üçüncü gün anne rahmine transfer gerçekleştirilirken, uygun laboratuvar şartlarına sahip merkezlerde beşinci güne kadar beklenebiliyor. Böylece özel besi yerlerinde iki gün daha bekletilen embriyolar blastokist diye tanımlanan hale geliyor. Bu aşamaya gelen embriyoların rahme tutunma kabiliyeti daha fazla oluyor. Ancak anne rahminde olması gereken embriyoyu dışarıda iki gün daha tutabilmek için laboratuvar koşullarının uygun olması gerekiyor.


Ko-kültür yöntemi

Normal şartlarda çok kaliteli gelişen bir embriyo bazen anne rahmine tutunamayabiliyor. Böyle vakalarda annenin bir önceki adetinden bir hafta önce alınan rahim içi dokusu dış ortamda uygun hale getiriliyor ve embriyo bunun içinde geliştiriliyor. Bu işleme ‘yapay anne rahmi’ de deniyor.


Destekli yuvalama (Assist Hatching)

Embriyonun üzerinde zona denilen bir kabuk bulunuyor ve embriyolar belli bir aşamaya ulaştığında bu kabuk çatlıyor, embriyo dışarı çıkıp anne rahmine gömülüyor. Embriyonun rahme tutunmasını kolaylaştırmak için zona, transfer edilmeden önce özel bir lazerle inceltiyor ve embriyonun daha kolay tutunması sağlanıyor.


Embriyoskop

Yeni sistem inkubatörlerde her embriyonun tek kapağı bulunsa da çok yeni olan embriyoskop yöntemi ile kapağın hiç açılmaması sağlanıyor. İnkubatörün içine yerleştirilen ve embriyoskop denilen kamera, embriyoyu 24 saat izliyor. Böylece embriyonun gelişim aşamaları, bölünme hızı ve kalitesi görülerek doğru embriyo seçimi yapılabiliyor.


Metabolomiks

Bu yöntemde embriyonun metabolizması ve içinde geliştiği ortamı analiz edilerek sağlığı hakkında fikir ediniliyor. Ancak bu yöntemle teşhis edilen maddelerin sınırlı olması nedeniyle araştırmalara devam ediliyor.