Resim 1. Servikste Nabothi kistleri (Sarı ok). Naboth kistleri rahim ağzı yani "serviks"te bulunan küçük kistik oluşumlardır. Bu kistler Naboth folikülü, Nabotian kisti, epitheliyal inklüzyon kisti ya da retansiyon kisti olarak da isimlendirilirler. (Aynı zamanda Nabot veya Naboti kistleri olarak da yazılıp okunabilirler)

Boyları 2 ile 10 mm arasında değişmekle birlikte bazan bir kaç santimetreye kadar büyüyebilirler. Kistin içi "mukus" adı verilen sarı-beyaz renkli sümüğümsü ve yoğun bir sıvı ile doludur.

Resim 2. Nabotian kistinin




Transvaginal ultrason altındaki görünümü. Bu kistler bazen basit jinekolojik muayenede görünmemelerine rağmen vajen içinden yapılan (Transvaginal ultrason) ile tespit edilebilirler.

Serviks, uterus (rahim) ile vajen arasında bir geçiş bölgesi olup yapı olarak her iki organdan da farklılıklar gösterir.

Servixin görevi vajendeki mikropları bir süzgeç gibi süzerek rahim içine geçişleri önlemektir. Ayrıca gebe kalabilmede (fertilitede), gebelikte ve doğumda da çok önemli fonksiyonlar içerir.

Nasıl oluşur?
Serviks kanalı normalde mukus salgılayan ve Naboth adı verilen salgı bezleri ile döşenmiştir. Bu salgı bezlerinin dışarıya açılan ağızları "metaplazi" adı verilen normal bir süreç neticesinde normal hücre tabakası ile kaplanır ve tıkanır. Bu değişimin sonucunda Naboth bezlerinin salgısı dışarıya akamaz ve bez şişmeye başlar. Salgı biriktikçe bez genişlemeye başlar ve rahim ağzı üzerinde yüzeyden kabarık küçük kistik bir oluşum halini alır.

Muayenede yüzeyden kabarık soluk renkli kabarcıklar olarak görülür. Bazan yalnızca ultrason incelemesinde fark edilebilir. Kistler tek ya da gruplar halinde birden fazla sayıda olabilir.

Kist oluşumuna neden olan bu değişimin en önemli nedeni doğum yapmış olmaktır. Kistler genelde üreme çağındaki doğum yapmış kadınlarda görülür ve normal bir bulgu olarak kabul edilir. Naboth kistleri menopoz sonrası dönemde serviks üzerini kaplayan mukoza tabakasının incelmesine bağlı olarak da görülebilir. Daha az rastlanılan bir diğer neden ise kronik serviks enfeksiyonudur.

Bulgular
Naboth kistleri genelde herhangi bir bulgu vermez. Teorik olarak her kadında da bulunur. Bazan çok büyüdüklerinde sürekli bir vajinal akıntı ve rahatsızlık hissi yaratabilirler.

Teşhis
Teşhis başka bir şikayet nedeniyle yapılan ya da rutin muayene sırasında konur. Hemen her zaman normal muayene bulgusu olarak değerlendirilir.

Çok nadiren boyutlarının çok büyük ya da görünüşünün alışılmışın dışında olduğu durumlarda kolposkopieşliğinde biyopsi gerekebilir.

Naboth kistleri kronik oluşumlardır ve tedavi edilmedikleri takdirde kendiliklerinden kaybolmazlar.

Önlem
Normal muayene bulgusu olarak kabul edildiklerinden oluşmalarına engel olmak için bir önlem almak gerekmez. Özellikle bir takım enfeksiyonların kronik hale geçmeksizin tedavi edilmesi önemlidir.
Naboth kistleri normal oldukları ve şikayet yaratmadıkları için doktor muayenesi gerektirmezler, ancak cinsel yönden aktif kadınlarda herhangi bir yakınma olmasa dahi yılda bir kez rutin check-up için jinekologa gidilmesi ve jinekolojik muayenelere de Smear testi'nin ilave edilmesi önerilmektedir.