Türkiye’de dünyaya gelen ama anne veya babadan (veya ikisinden) dolayı yabancı uyruklu olan bebeklerin nüfus işlemlerinde nasıl bir yol izlenmeli?

Babanın yabancı uyruklu olması halinde çocuğun anası Türk vatandaşı ise doğum anından itibaren çocuk Türk vatandaşı sayılabilmektedir. Ananın yabancı uyruklu olması halinde baba Türk vatandaşı ise, Türk babadan olma ve Türkiye’de doğmuş bulunan çocuk Türkiye Cumhuriyetinin düzenlemiş olduğu nüfus cüzdanına sahip olabilecektir.
Bu şartlar altında Türkiye’de dünyaya gelmiş bulunan bir çocuğun, vatandaşlığı kazanmasının yanı sıra nüfus cüzdanı sahibi olmasında da herhangi bir sakınca olmayacaktır. Yukarıda değinildiği gibi, ana veya babanın bildirimi ile çocuğa nüfus cüzdanı verilecektir.
Türkiye’de Yabancı Uyruklu Anneden Evlilik Dışında Doğan Çocuğa Kimlik Verilmesi
Vatandaşlık Kanunu m.7/3 bu hususa şöyle açıklık getirmektedir; ‘Türk vatandaşı baba veya yabancı anadan evlilik birliği dışında doğan çocuk ise soy bağı kurulmasını gerektiren usul ve esasların yerine getirilmesi halinde Türk vatandaşlığını kazanır.’ Yabancı anadan evlilik dışında doğan çocuk nesebinin tashihi, babalığın hükümle tahakkuk etmesi, tanıma yollarından biriyle bir Türk vatandaşına bağlanırsa, doğumundan başlayarak Türk vatandaşı olur.
Soy bağının kurulmasını sağlayan esasların yerine getirilmiş olması şartı mevcuttur böyle bir durumda. Bu durumda doğumla Türk vatandaşlığını kazanan çocuğa nüfus cüzdanı verilmesi konusunda herhangi bir engelle karşılaşılmayacaktır. Doğumla Türk vatandaşlığını iktisap etmiş olan çocuğa nüfus cüzdanı verilmesi yine bildirim yükümlülüğünün yerine getirilmiş olmasını gerektirecektir.
Türkiye’de Doğan ve Vatandaşlığını Anne ve Babasından Kazanamayan Çocuğa Kimlik Verilmesi
Vatandaşlık Kanunu Madde 8; ‘Türkiye’de doğan ve yabancı ana ve babasından dolayı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuk, doğumdan itibaren Türk vatandaşıdır.’ Bu koşullarda Türk vatandaşı sayılacak olan çocuğa nüfus cüzdanı verilebilecektir. Bazı diğer ülkelerdeki uygulamanın aksine, direkt doğum olayının gerçekleşmiş olması yeterli kabul edilmemiştir vatandaşlığın kazanılabilmesi için.
Türkiye’de doğan çocuklara nüfus cüzdanı verilebilmesi yukarıda da ayrıntılı şekilde izah etmeye çalıştığımız gibi Türk Vatandaşlığının kazanılması ile doğru orantılıdır. Ancak Türk vatandaşı olan, doğum anından itibaren Türk vatandaşı sayılan kimseler Türkiye Cumhuriyeti Nüfus Cüzdanı sahibi olabilecektir.
Av. Bedrettin Yılmaz