Doğum sonrası cinsellikte en sık rastlanılan şikayet, ilişki sırasında acı ve sonrası yanma hissidir.

Bunların yanında vajen girişinde ağrı, vajinal kuruluk hissi, cinsel istek azalması, eğer varsa sezaryen yara yerinde ağrı, göğüslerden süt boşalması, vajende gevşeklik hissi, idrar tutmakta zorluk, gaz kaçırma, basur ağrısı, kronik yorgunluk diğer şikayetlerdir. Bütün bu zorluklar nedeni ile doğum sonrası 6. aydan sonra bile kadınların yaklaşık üçte birinde cinsel fonksiyon bozukluğu oluşur. Şimdi bütün bu sorunları tek tek irdeleyelim.
Cinsel İlişkide Acı Duyulmasının Nedeni
Cinsel ilişki sırasında acı duymanın en sık nedeni, eğer normal doğum gerçekleşmişse, yara iyileşmesi sürecidir. Dikiş yerlerindeki hassasiyetin geçmesi genellikle 7 ila 15 gün sonra gerçekleşir. Eğer iltihaplanma oluşmamışsa dikişlerin tekrar açılmayacak kadar güçlenmesi, yara yerinin büyüklüğü ve derinliğine bağlı olarak, 3 hafta ile 10 hafta arasında değişebilir. Bundan sonra iyileşen dokuda normal yumuşaklığın ve elastikiyetin gerçekleşmesi bir yıla kadar uzayabilir. Bu süre doğum forseps, vakum doğum gibi müdahaleli olmuşsa uzayabilir.
Özellikle ilk ilişkiler sırasında cinsel aktivite esnasında çok yavaş hareket etme, acele etmeme ana prensip olmalıdır. Kadının üstte olduğu pozisyonlar, kontrolü daha çok kadına vereceği için yardımcı olabilir. Böylece kadın cinsel ilişki derinliğini ve hızını kendi konforuna göre ayarlayabilir.
Cinsel İsteğin Azalma Nedeni
Cinsel istekte (libido) azalma nedeni esas olarak hormonal olmakla beraber kronik yorgunluk, vücut beğenisinin azalması, göğüslerden süt gelmesi, acı hissetme korkusu, bel ve sırt ağrıları, idrar veya gaz kaçırma korkusu da katkıda bulunur. Eşlerin bu konuyu konuşarak paylaşması, özellikle kendini ifade etmekte zorlanan kadını rahatlatıp bu sorunu daha çabuk atlatmasını sağlayabilir. Yeterli dinlenme, erken dönemde egzersizlere başlama, klitoral uyarılmaya önem verme faydalı olabilecek eylemlerdir. Özellikle orgazmik aktivite ile beraber göğüslerden süt boşalması sık rastlanan bir durumdur. Sutyen kullanmak bu can sıkıcı durumu engelleyebilir.
Normal Doğum Acıyı Hafifletiyor
Doğumda en çok merak edilen konulardan biri de normal doğum sonrası cinsel problemlerin daha sık görülme olasılığıdır. Yapılan bilimsel çalışmalarda normal doğumdan 2 yıl sonra ağrılı cinsel ilişki sıklığı % 21 iken, müdahaleli, zor doğumlardan sonra % 37 olduğu görülmüştür. Yine doğum sonrası 6. Ayda idrar tutamama durumu normal doğum sonrası % 10 dolayında iken, Sezaryen sonrası %2 -7 arasında bulunmuştur. Yine müdahaleli doğum sonrası bu olasılıklar katlayarak artmaktadır.
Op. Dr. Remzi Aydın