Bebek ve çocuklarda konuşma, anlama, öğrenme, okuma ve duygusal ihtiyaçların karşılanmasında işitme büyük önem taşır. İşitmeye dair sorunlarla sıklıkla karşılaşılır ve özellikle gelişimin en hızlı olduğu çocukluk döneminde, işitmeye dair bir sorunun varlığı, gelişim alanlarını ve özellikle okul başarısını önemli ölçüde etkiler. Odyoloji, Ses ve Konuşma Bozuklukları Uzmanı İrem Konakçı, konuyla ilgili önemli bilgiler verdi ve uyarılarda bulundu.

Çocuklarda işitmenin değerlendirilmesi
Çocukların işitmesini değerlendirme amacı ile uzman tarafından belirlenen farklı test yöntemleri kullanılır ve bu testler yardımı ile çocuğun hangi sesleri ne düzeyde işittiği tespit edilir. Yapılan testler yardımı ile uzman, çocuğun hangi sesleri ne düzeyde duyduğunu, olası bir işitme kaybının nedeni ve çözümü için ne yapılması gerektiği konularında yardımcı olma fırsatı bulur.

İşitmenin değerlendirilmesi aşamasında ilk değerlendirme Kulak Burun Boğaz Uzmanı tarafından yapılır. Yapılan değerlendirme sonucu odyoloji birimine yönlendirilen çocuk farklı odyolojik test bataryaları ile değerlendirilir.

Çocuğun işitme kaybı ne kadar erken tespit edilirse, çözüm üretilmesi de o kadar hızlı olur. İşitmenin değerlendirilmesi günümüzde yeni doğan işitme taramaları ile doğumdan sonra başlar ve periyodik işitme değerlendirmeleri ile özellikle okul öncesi dönemde erken tanılama imkânı sağlanır. Hastanelerimiz bünyesinde tüm yeni doğan bebeklere yeni doğan işitme testi yapılır, işitme kaybı şüphesi olmasa bile okul öncesi dönemde periyodik işitme testleri yapılarak olası bir problemin gözden kaçma ihtimali önlenmeye çalışılır. Özellikle okul öncesi dönemde rutin işitme değerlendirmesi yapılması hedeflenir.

Çocuğunuzun işitme düzeyini yaşamlarının ilk yıllarında yılda 2-3 kez ve okul çağlarında yılda bir kez test ettirmenizi öneririz.
Bu amaçla yapılan odyolojik değerlendirmeler:

Yeni doğan işitme tarama testi (TOAE): Tüm yeni doğan bebeklere yaşamının ilk bir ayı içerisinde yapılır.

Klinik Otoakustik Emisyon: Doğumdan itibaren tüm yaş gruplarında uygulanır.

Odyometri: Farklı yaş gruplarında farklı teknikler kullanılarak uygulanır. Özellikle çocuklarda görsel destek odyometrisi ve koşullu oyun odyometrisi ile işitme değerlendirilir.

ABR ( BERA) : Tanısal İşitsel Beyin Sapı Yanıtı testi ile işitmeye dair detaylı değerlendirme yapılır ve işitme siniri hakkında da detaylı bilgi edinilir.

Timpanometri: Bebekler ve yetişkinler için farklı özelliklere sahip değerlendirme yapılarak orta kulak yapıları değerlendirilir.

Çocuğun işitmesinin değerlendirilmesi için hangi testlerin yapılması gerektiği KBB uzmanı ve Odyoloji uzmanı tarafından belirlenir ve akabinde bu testler yorumlanarak işitme kaybının olup olmadığı, var ise kulağın hangi bölgesinde, ne tip bir sorun olduğu tespit edilir ve uygun çözümler sağlanır.

Çocuğunuzun işitmesini korumak için neler yapmalısınız?

• Çocuğunuzun işitmesini düzenli aralıklarla bir uzmana başvurarak test ettirin.
• Kulak çubuğu vb. nesnelerle kulaklarını temizlemeyin.
• Yüksek gürültüye maruz kalmalarını engelleyin.

Orta kulak iltihabı olmaları durumunda hassas davranın ve bu süreçte de işitmelerinin mutlaka değerlendirilmesine önem verin. Özellikle okul öncesi dönemde sıklıkla karşılaşılan orta kulak iltihapları geçici de olsa işitme kaybına neden olabilmekte ve bu durum özellikle dil ve konuşma becerilerini olumsuz etkileyebilmektedir.

İşitme kaybı gözle görülemeyen bir sorun olduğu için çocuğunuzun işitmesine dair detayları gözden kaçırma olasılığınızın varlığını unutmayın. Bu amaçla yaşamının ilk yıllarında işitmesinin düzenli değerlendirilmesi ne önem verin.