2 yaş çocuğunun gelişimi

buse · 05.Ocak.2015, 20:46

2 yaşına girmiş olan çocuğunuzun fiziksel, zihinsel, duygusal, sosyal, algısal; kısaca tüm gelişim özellikleri burada!

Fiziksel gelişim

Çocuk ayağının tümünü kullanarak sağlam adımlarla güvenlik içinde koşar, kolaylıkla durup yine koşmaya başlayabilir ve engellerden sakınır.
Dengesini yitirmeden çömelebilir ve ellerini kullanmadan yeniden ayağa kalkabilir. Sürekli hareket halindedir. Koşar, bir yerlere tırmanır.
Kendi başına parmaklığa veya duvara tutunarak merdivenleri çıkabilir ve inebilir. Ancak adım atarken ayak değiştirerek değil, dengeyi sağlamak için her basamakta iki ayağını biraraya getirerek inip çıkabilir.
Parmak ucunda yürüyebilir.
Çocuk bu dönemde dışkılama ve işeme kasları üzerinde egemenlik kurar.
Üç tekerlekli bisiklete oturur, ama pedalları kullanamaz. Bisikleti, ayaklarıyla yeri iterek ileri yürütür.
Büyük düğmeleri ilikleyip çözebilir.
Kalemi genellikle daha sık kullandığı eliyle, başparmağı ile iki parmağını kullanarak ucuna epeyce yakın bir yerden tutar.
Kendiliğinden, hem dairesel hem de ileri geri karalamalar yapar ve küçüklü büyüklü noktalar çizer.

Zihinsel gelişim

9. aydan itibaren, nesnelerin sürekli olduğunu ve önünden kaldırılsa bile var olmaya devam ettiklerini anlayan çocuk, 2. yaşla birlikte bu nesneyi bir süreçle temsil etmeye, yani sembolize etmeye başlar. Bu da kavrama ve dil gelişiminin başlangıcını oluşturur.
2 yaşın sonunda 3-5 kelimelik cümleler kurabilir. Kullandığı kelimelerden çok daha fazlasını anlar.
Çocuklar büyüdükçe, yaşlarına özgü belirli bir takım düşünce biçimleri sergilerler. Örneğin sandalyeye çarpınca sandalyeden özür dilemesi gibi… Buna animizm (cansız nesnelere yaşamsal ögeler yükleme eğilimi) adı verilir.
Anlaşılmazsa hayal kırıklığına uğrar.
İşlem öncesi evredeki bu çocuklar, dış dünyayı, kendi "ben-merkezli" bakış açılarından algılarlar, başka birinin açısından göremezler.

Duygusal ve sosyal gelişim

Yaşamanın 2. yılındaki hızlı gelişim, çocuğu birçok açıdan bağımsız hale getirir. Heyecanlarını göstermeye, kendisini özerk bir varlık olarak tanımaya başlar. Kendisini kanıtlamaya çalışır.
2 yaş çocuğu yetişkinlerle birlikte basit faaliyetlerde bulunabilir. Böylece edilgen bir eleman olmaktan kurtulup, aile faaliyetlerine katılan ve sosyal ilişkiler kuran etkin bir üyeye dönüşür.
Kardeşleriyle daha çok ilgilenmeye başlar.
2 yaş çocuğunun tüm beceri, yetenek ve eğilimlerini güçlü olma ve bağımsızlık duyguları büyük ölçüde etkiler.
Bir takım davranış türlerinin belirli ortamlarda uygulanması gereğini öğrenmeye başlarlar.
Çocuğun kakasını ve çişini tutabilmesi ve uygun bir yere yapması çocuğun yakın çevresinden büyük ilgi görür ve ödüllendirilir. Böylece çocuk toplumun, iyi, kötü, doğru, yanlış ve ayıp gibi yargılarıyla karşılaşır.
Çocuğun dışkılama ve işeme üzerinde denetim sahibi olması, seçim yapabilme duygusunun gelişmesine yol açar. Özerklik duygusu gelişmezse başkaları tarafından denetlenme, kararsızlık, kuşku ve utanç duygularının temelleri atılır.
Tuvalet eğitiminde çocuğun davranışı ailenin tavır ve tutumları sonucu gelişir veya gelişmez. Tuvalet eğitimi konusunda çocuğu zorlamamak gerekir. Bu çocukta korku, endişe ve utanç uyandırır.
Aşırı duygulanma, yorgunluk ya da korku durumlarında anneye/babaya sıkıca sarılır.
Engellendiğinde karşı çıkar ve söz dinlemez.
Sahip olduğu şeyleri kararlılıkla korur.
Paylaşmayı bilmez, herşeyin kendisine ait olduğunu zanneder.
İsteklerini erteleme veya duruma göre değiştirme anlayışı yeterince gelişmemiştir.
Kolayca kızar, sabırsızdır, öfkelenince ağlar.
2 yaşına kadar yalnız oynanan oyun, bu yaştan sonra arkadaş ilişkilerinin başlamasıyla taklit, birbirini seyretme ve birbirinin oyuncağını alma şekline dönüşür. Oyunlar işbirliğine dayanmayan paralel oyunlardır.
Çocuk bu dönemde benmerkezcidir. Herkesin kendisi gibi düşündüğünü ya da hissettiğini sanır. Empati geliştiremez.
2 buçuk yaş itibariyle çocukta olumsuz, kararsız ve isyankâr bir tutum oluşur. Bu evrenin ebeveynlerin tutumu nedeniyle sağlıklı bir şekilde atlatılamaması durumunda çocukta ileriki yıllarda saplantı, aşırı gerginlik ve inatçılık huyları yerleşir.

Algısal Gelişim

Resimli kitaplardan çok hoşlanır; en çok beğendiği resimlerde ince ayrıntılara dikkat eder.
Fotoğraf bir kez gösterildikten sonra, tanıdığı yetişkinleri fotoğrafta ayırt edebilir ancak genelde kendisini tanıyamaz.
Ancak 2 buçuk yaşından itibaren fotoğraflarda kendisini tanıyabilir.
Kendisiyle konuşulduğunda ilgiyle dinler.
TV karşısında saatler geçirmesine izin vermeyin, yaşına uygun bir programı seyrederken de yanında olun.

Dil gelişimi

2 yaş çocuğunun konuşması yabancılarca bile kolay anlaşılabilir ancak hala pek çok çocuksu öğe içerir.
Sözcük dağarcığı hızla gelişmektedir.
İki sözcüklü cümleler kurabilir.
Sık sık "Kim?" ve "Niçin?" sorularını sorar.
En zor kavrayabildiği sözcükler kendi ile ilgili zamirlerin yerinde kullanılmasıdır.
Yoğun duygulanıma yol açan durumlarda kekeleme oldukça yaygın ama geçicidir.
Tuvalet gereksinmesini uygun zaman ve yerde dile getirip önceden haber verebilir.
2 buçuk yaşından itibaren kelime dağarcığı 200 ya da daha fazla sözcüğe ulaşır. Beni, bana, ben ve sen zamirlerini doğru olarak kullanabilir.

Disiplin

2 yaş çocuğu sürekli ' hayır ' diyen, sizi reddeden, sınırlarını test eden bir çocuktur. Ne kadar sinir bozucu olsa da, bu gelişimin normal bir parçasıdır. Makul kurallar koyun ve bunlara uymasını kararlılıkla isteyin.
Sorun çıkmadan önce tedbir alın. Çocuğun zarar vereceği veya kendisinin zarar göreceği eşyaları ortadan kaldırın. Böylece sürekli ' Ona dokunma ' demek zorunda kalmazsınız.
Uygun olmayan bir davranış saptadığınızda, hemen başka bir eşya veya oyuncakla dikkatini dağıtın.
Eğer bir kurala uymazsa, bir açıklama yapın ve 1-2 dakikalığına onu sakin bir köşede oturtun ( Mola verin ). Bu mola süresi her yaş için 1 dakika olarak uygulanabilir.
Yerine getiremeyeceğiniz boş tehditlerle onu korkutmayın.
İyi davranışı takdir edin.

Güvenlik

Çocuğun yanında sigara içmeyin, içilmesine izin vermeyin.
Kibrit ve çakmakları, sıcak alet ve cihazları uzak tutun.
Arabada mutlaka yaş ve kilosuna uygun koltuk kullanın. Emniyet kemerinizi bağlayarak iyi bir örnek oluşturun. Çocuğu arabada asla yalnız bırakmayın.
Araç trafiği olan yollarda gözünüzü ondan ayırmayın, böyle yerlerin yakınında oynamasına izin vermeyin. Kaçan topunun ardına düşen bir çocuk, etraftaki arabaları farketmeyecektir!
Düşmesini önlemek için mobilya üstüne tırmanmamasını öğretin.
Bütün ilaçları, temizlik malzemelerini kilit altında tutun.
Yiyecek içecek kaplarında zehirli maddeler, temizlik malzemeleri saklamayın.