Kolay gibi görünen ama aslında meşakkatli bir uğraş olan fotoğraf sanatının ve elbette fotoğraf sanatçılığının basite indirgenmesi bir hata olur. Fotoğrafçılığın, teknolojinin de hızla gelişmesine bağlı olarak popüler hale gelmesi, hemen hemen herkesin elinde bir fotoğraf makinesinin, karanlık odası olmadan çıktısını alabileceği ortamın, fotoğraflarını yayınlayabileceği binlerce internet sitesinin olması, fotoğrafçılığı günümüzde daha cazip hale getirdi.

Belki de artık herkes fotoğrafçı demek çok yanlış olmayacaktır. Ama yine de bu işin ustalarına haksızlık etmeden, zor olduğu kadar zevk de veren, anlamlı ve anlatımlı bu sanat dalına ilişkin bilgileri hep birlikte öğrenelim. (Burcu Uysal)

Fotoğrafta objektif nedir?

Standart (normal) objektifler: 35 mm format için standart objektif 50 ya da 55 mm'dir. SLR (profesyonel fotoğraf makinesi) satın alırken bu odak uzaklığındaki objektif, fotoğraf makinesinin fiyatına dahildir. Bu objektifin çektiği görüntü, aşağı yukarı çıplak gözle görülenin aynısı olduğu için standart objektif diye de bilinir.
Standart objektif, genel amaçlı fotoğraflar için mükemmeldir. Standart objektif, genelde en hızlı objektiftir ve maksimum diyafram açıklıkları geniştir (1.4 gibi). Bu yüzden standart objektifler SLR netleme ekranında çok parlak bir görüntü oluşturur.

Balıkgözü objektif: Görüş açısı en geniş olan objektiftir. Balıkgözü objektiflerde dikey ve yatay çizgiler anormal şekilde bozulmalara (distorsiyon) uğrar. Kullanım alanları sınırlı olmakla beraber yaratıcı görüntüler elde etmek için kullanılır.

Geniş açılı objektifler: Standart objektif ya da tele objektife göre daha geniş bir alanı görebilir. Geniş açılar 35 mm'den başlar 21 mm'ye kadar iner. Bundan küçük geniş açılar, görüntünün kenarında biçim bozulmasına neden olabilir. Manzaralar, geniş panoramalar, etkileyici bir gökyüzü ve kalabalık sahneler için geniş açı idealdir. Sıkışık iç mekanlarda çalışırken de yararlıdır.

Teleobjektif (Dar açılı objektif): Bu tür objektifler 75 mm ile 1200 mm arasındadır. 90 ile 250 mm arasındaki bir teleobjektif en kullanışlı olanıdır. Yine de 250 mm'lik bir objektifin ağır olduğunu ve makineyi elinizde tutarak fotoğraf çekerken, elin titremesinden dolayı resmin bozulmaması için hızlı enstantane kullanmanız gerektiğini unutmayın.
Vahşi hayvan ve doğa fotoğrafları gibi uzaktaki konuları yakına getirmekte, teleobjektifler mükemmeldir. Ayrıca, orta ve arka planı büyütüp ön planı küçülttüğü için de ilginç perspektif etkiler yaratır. Birçok fotoğrafçı 35 mm'lik makinelerde yüzün bütününü gösteren portre çekimleri için 90 mm'lik objektifleri ideal sayar.

Zoom (Değişken odaklı) objektifler: Kompakt (küçük ve hafif, profesyonel olmayan) fotoğraf makinesi almak istiyorsanız, 35 ile 90 mm arasında zum yapabilen sabit objektifli bir makine, imkanlarınızı artıracaktır. SLR sahipleri içinse, ortalama 24-35 mm, 28-50 mm, 35-70 mm, 80-210 mm, 200-600 mm'lik zum objektifler vardır.
Zum objektifler, minimum ve maksimum değerleri arasındaki odak uzaklıklarında, tıpkı odak uzaklığına sahip sabit odaklı objektifler gibi işlev görür. Yine de sabit odak uzaklığı olan objektiflerin optik kalitesi, zum objektiflerden daha iyidir. Ayrıca zumlar sabit odaklı objektiflerden çok daha ağırdır.

Resim sabitleyici objektifler (Image Stabilizer): Bu objektifler elin titremesinden dolayı resmin bozulmasını büyük ölçüde önler. Dolayısıyla daha yavaş enstantanelere imkan verir. Özellikle doğa fotoğraflarında çok kullanışlıdır. Fiyatları oldukça pahalıdır.

Makro objektifler: Yakın plan çekimleri için kullanılan objektiflerdir, 1.1 görüntü verebilirler. Makro ayarları olan zum objektifler de vardır.

Aynalı objektif: Yapılışında çeşitli aynalar kullanılan objektiflerdir. Çeşitli aynalar kullanılarak odak uzaklığı artırıldığından, objektif boyu aynı odak uzaklığındaki diğer objektiflere göre daha kısadır.